We leven in onzekere tijden en daar is niet iedereen even goed tegen bestand. Een aantal recente nieuwsberichten beweerde zelfs dat zo’n 80% procent van de jongeren tegen een burn-out aan zit. Of dat percentage ook daadwerkelijk zo hoog ligt valt te betwijfelen, maar er zullen ongetwijfeld veel problemen onder die doelgroep zijn. Er zijn echter ook mensen die beweren dat de jongeren van tegenwoordig gewoon nergens meer tegen kunnen. Reden genoeg voor een blog rondom de kwestie ”zijn de jongere generaties aanstellers?”
Wat ga je in deze blog leren?
- Hoe enorm verwend ik vroeger was
- Wat voor aanstellerige vrienden ik heb
- Waarom Bob zijn bek moet houden
- Mijn argumenten om jongeren te verdedigen
- Hoe ik de oplossing voor me zie
Wat ga je niet leren?
Ik kan je alvast vertellen dat je in deze blog geen definitief antwoord op de vraag ”zijn de jongere generaties aanstellers?” zult krijgen. Zo zijn er naar mijn weten geen exacte criteria voor het zijn van een ”aansteller”. Bovendien lijkt het me nagenoeg onmogelijk om dit vervolgens in de praktijk te kunnen meten. Daarom zal deze blog wederom enkel gaan over mijn persoonlijke kijk op deze kwestie.
Er wordt weleens gezegd dat de jongere generaties zwak zijn en nergens meer tegen kunnen. Dit zou komen omdat ze weinig te maken krijgen met tegenslag en veel teveel verwend worden. Klinkt ergens aannemelijk. Want minder weerstand zorgt in vrijwel alle gevallen ook voor minder weerbaarheid. Al is het wel opvallend dat deze kritiek zo’n beetje altijd komt van de mensen die diezelfde generaties hebben opgevoed.
”De jeugd van tegenwoordig zijn slappelingen” <— Zegt zo’n beetje iedereen over de generaties onder zich
De vraag is nu of deze beweringen gegrond zijn. Ikzelf denk van wel, maar het geldt niet voor mensen van mijn leeftijd. Wij zijn echte bikkels. Alles onder ons daartegen…
Grapje natuurlijk. Als ik naar mijn eigen bevindingen kijk dan denk ik dat er wel een kern van waarheid inzit. Zo heb ik weleens gewerkt met mensen die tegen de pensioensleeftijd aan zaten. Het viel op dat zij altijd hard werkte en vrijwel nooit klaagde. Bij de generatie eronder (laten we zeggen tussen de 35 en 50) lag de motivatie en werkethiek vaak al een stuk lager. Mijn generatie was op dat gebied echter nog veel erger. Het verschilde uiteraard ook per persoon, maar ik leek wel een verband te zien.
Daarbij zijn de leefomstandigheden de afgelopen 40 jaar een stuk aangenamer geworden. Zo is er geen oorlog, meer technologische vooruitgang en hebben we Netflix, zodat we niet meer geconfronteerd worden met de late uitzending van ‘Hart van Nederland’, zoals in de tijd toen we films nog via SBS6 moesten kijken. Heel fijn allemaal, maar dat betekent wel dat de jongere generaties aanzienlijk minder uitdagingen gekend hebben. Ook hierin zijn uitzonderingen, maar ik weet van mezelf dat ik in mijn jeugd flink verwend was. Zo hoefde ik thuis bijvoorbeeld amper huishoudelijke taakjes te doen. En was ook een bijbaantje niet nodig.
Het blijft moeilijk om absolute uitspraken over deze kwestie te doen, maar als ik een ‘ja of nee’ zou moeten geven, dan zou ik zeggen:
”ja, de jongeren van tegenwoordig zijn (over het algemeen) inderdaad een stuk verwender en minder weerbaar dan de generaties erboven”.
Dat gezegd hebbende is het ergens ook een beetje gemakzuchtig om te roepen ”dat jongere generaties allemaal slappelingen zijn”. Met name als deze kritiek komt van een vijftiger genaamd Bob, die vindt dat vroeger alles beter was en de hele dag op social media actief is, waar hij boze reacties onder nieuwsberichten plaatst. Houd je bek eens, Bob!
(Nee maar serieus, vanuit je luie stoel is het makkelijk roepen)
Ook is er op dit gebied veel sprake van hypocrisie. Zo kan ik me herinneren dat een kennis het ooit op Facebook had over ”deze zwakke generatie, met onze burn-outs en safe spaces (en nog meer van dat)”. Dit terwijl ik hem ook regelmatig heb horen klagen over hoe zwaar hij het wel niet had…en ”tegen een burn-out aan zat”.
Jongeren en de coronacrisis
In navolging van jarenlang comfort zitten we sinds maart vorig jaar in een hectische periode waarin maar weinig zeker is. Persoonlijk denk ik dat we hier als bevolking in eerste instantie erg goed op hebben gereageerd. Zover ik weet hield men zich in het begin erg goed aan de maatregelen (uitzonderingen daargelaten). Zelfs als daarvoor winkels gesloten moesten worden of evenementen geannuleerd.
We zijn nu ongeveer een jaar verder en ik krijg het idee dat veel jongeren er doorheen zitten. Er wordt veelvuldig geklaagd over de maatregelen en er zou ook een flinke toename zijn aan psychische klachten. In sommige gevallen is er begrip voor de situatie van jongeren. Al zijn er ook veel mensen die roepen dat jeugd van tegenwoordig gewoon niet weerbaar genoeg is. Zo hoorde ik oud-commando Ray Klaassens onlangs in een interview1 uitleggen hoe de comfortabele leefomstandigheden van de afgelopen jaren ervoor gezorgd hebben dat alles nu zo zwaar lijkt. Terwijl er nog genoeg mogelijkheden zijn om er alsnog wat van te maken.
Ikzelf vind het heel dubbel allemaal. Zo vind ik dat Ray op een aantal punten eigenlijk wel gelijk heeft. We klagen als bevolking teveel. Ook ben ik het ermee eens dat we ons beter kunnen focussen op wat wél kan…en dat is stiekem nog een hele hoop. Ik weet nog dat een vriend tijdens het begin van de crisis zei ”Ik heb door dit gedoe al 3 etentjes moeten afzeggen en 2 feesten. FML” en ik bij mezelf dacht ”kom op aansteller, dat zijn luxeproblemen. Jij hebt een tuin, hond, auto en een vriendin. Allemaal dingen die in deze tijd goed van pas komen en ikzelf niet heb.” Al zullen er genoeg mensen zijn wiens situatie 20 keer zo vervelend is dan de mijne en die mij daarom weer een enorme aansteller vinden.
Toch moeten we de impact van dit alles ook niet teveel onderschatten. We zitten namelijk al maanden in een periode van onzekerheid en dat doet wat met een mens. Al helemaal wanneer zaken als sporten, samenkomen en lichamelijk voor jou niet of nauwelijks meer aan de orde zijn. Ikzelf ben bijvoorbeeld alleenstaand, heb geen huisdieren en de vrienden die ik nog heb wonen verder weg. Geen knuffels of gezellige avondjes dus voor mij. Uiteraard moet ik hier gewoon mee leren leven, maar gezien dit nu al maandenlang aan de gang is gaat het soms alsnog frustreren. Het stoort me dan ook enorm wanneer mensen die al deze zaken wel hebben roepen dat ”men zich niet zo moet aanstellen”.
Sterker nog, ik kan echt kwaad worden als ik mensen onze mentale gezondheid zo hoor onderschatten. Deze is in mijn ogen net zo belangrijk als lichamelijke gezondheid. Bovendien hebben deze twee een connectie met elkaar. Zo zorgt een slechte fysieke conditie vaak ook voor psychische klachten en maken mensen met psychische problemen in veel gevallen eerder keuzes die slecht zijn voor de fysieke gezondheid. Ik denk overigens ook dat mensen die goed in hun vel zitten zijn beter in staat zijn om de regels na te leven en zich empathisch op te stellen. Daarbij zijn mensen met een slechte mentale gezondheid eerder gevoelig voor complotdenken en dat soort ongein.
Daarbij zijn er natuurlijk ook allerlei psychische aandoeningen, waar sommige mensen misschien al voor de coronacrisis al last van hadden. Ook daar moet niet te makkelijk over geoordeeld worden. Zeker niet als men vanwege de omstandigheden minder of geen hulp kan krijgen.
Kijk, het is vrijwel altijd beter om de situatie te accepteren zoals die is. Daarbij zijn zaken als klagen omdat je geen contact geld bij de McDonald’s meer mag gebruiken erg triest. Toch is het niet raar om er verdriet, boosheid of onzekerheid om te voelen. Sterker nog, het is vrij logisch. Deze gevoelens mogen er zijn. Ja, het is beter om jezelf niet teveel te richten op het negatieve. En heel belangrijk om te waarderen wat je wél hebt. Al moeten we ook onze gevoelens van onmacht en frustratie een plek kunnen geven. Als we dat niet doen, dan worden de problemen naar mijn idee namelijk alleen maar groter en dat gaat niet helpen om deze crisis uit te kunnen komen. Of onze levens beter te maken.
Ondanks dat steeds meer mensen het belang van een goede mentale gezondheid inzien worden er nog steeds bepaalde uitspraken gedaan om de ernst ervan te relativeren. Het leek mij leuk om een poging te doen om een aantal van die argumenten te weerleggen.
”In de oorlog hadden ze het zwaarder”
Dat klopt, al vind ik dat eigenlijk best een misplaatste vergelijking. Natuurlijk zijn er altijd situaties die erger zijn, maar dat betekent nog niet meteen dat jouw problemen er niet toe doen.
Onlangs hoorde ik een fragment uit een podcast2 waar precies die vergelijking voorgelegd werd aan een psycholoog. De interviewer vroeg: ”Ik denk er weleens over na…moeten we niet emotioneel wat sterker worden? Als onze opa’s en oma’s, die de Tweede Wereldoorlog hebben meegemaakt, naar onze huidige problemen zouden kijken, dat ze ons uitlachen. Moeten we niet allemaal wat harder worden?”
Het antwoord dat hij kreeg was interessant: ”Ja, maar dat is natuurlijk niet hoe het menselijk brein werkt. Als je in de shit terechtkomt dan gaat je brein niet denken aan alle dingen in de wereld welke nog erger zijn.”
Ondanks dat dit vrij logisch klinkt was het voor mij best een eyeopener. Ik ben zelf vrij goed instaat om dingen te relativeren, maar vaak wel achteraf, als ik mezelf weer wat beter voel.
Toch zijn er ook mensen welke kracht halen uit het relativeren door een vergelijking te maken met bijvoorbeeld een oorlogssituatie. Als dat voor jou werkt, dan moet je het vooral doen.
”Kweek eens wat ballen”
Ook dit hoor je vaak. Ik snap het idee erachter. Wie sterker wordt kan tenslotte meer hebben. Vergelijk het maar met trainen in de sportschool. Het is alleen wel zo dat proces geleidelijk aan verloopt en je ook rust moet krijgen, wil je in staat zijn om spieren te kunnen kweken.
Zover ik weet geldt dit ook voor mentale gezondheid. Je moet jezelf steeds een beetje uitdagen om sterker te kunnen worden. Als je echter van de ene op de andere dag zwaar in de problemen terechtkomt dan valt dit proces stil. Natuurlijk is het ook dan beter om jezelf overeind te trekken in plaats van te gaan klagen, maar simpelweg tegen zo iemand zeggen ”kweek eens wat ballen” vind ik erg kort door de bocht.
Oplossingen
Wat volgens mij de oplossing voor deze mentale crisis is? Ja, wist ik het maar. Het lijkt me geen optie om de maatregelen zomaar te laten vallen, al zouden versoepelingen natuurlijk van harte welkom zijn. Of dat ook op andere vlakken verstandig zou zijn durf ik niet te zeggen, dus dat laat ik verder aan de beleidsmakers over.
Een goede eerste stap zou meer begrip zijn. Zorg ervoor dat men zich gehoord voelt en laat weten dat de problemen er mogen zijn. Ik begin namelijk steeds meer te denken dat simpelweg ”gehoord worden” voor veel mensen al genoeg is om zich beter te voelen. Wat mij persoonlijk er stoort is om vanuit je grote huis te wijzen naar mensen die het minder makkelijk hebben. Zo zijn er veel mensen wiens leventje gewoon door lijkt te gaan en daardoor weinig moeite met de maatregelen hebben. Super voor jou natuurlijk, maar het zou ook mooi zijn als je wat begrip hebt voor mensen die er meer moeite mee hebben. Bijvoorbeeld ondernemers of alleenstaanden. Zij zitten in een minder comfortabele positie en voor hen is het dus ook minder makkelijk om de situatie te relativeren.
Al met al kan ik het volgende concluderen. Ja, we zijn op veel vlakken verwend. En mogen wel wat meer weerbaar worden. Ook als het gaat om de coronacrisis. Al is het ook niet helemaal eerlijk om vanaf de zijlijn te roepen dat we allemaal aanstellers zijn. Het hebben van problemen en onzekerheden is heel normaal en daar hoeft je jezelf niet voor te schamen. Het onderdrukken kan zelfs flink averechts werken. Een positieve en proactieve houding aannemen is goed, maar probeer daarnaast ook af en toe je gevoelens uit te spreken.
Een goede mentale gezondheid zorgt ervoor dat je zowel jezelf als de wereld beter van dienst kunt zijn. Het is naar mijn mening dan ook niet egoïstisch, maar juist heel nobel om eraan te werken:
”Ieder mens heeft zowel het recht als de plicht om diens mentale gezondheid te bewaken”
Bronvermelding:
1# Act It Out Podcast aflevering #48 (Thijs Launspach)
2# Aan De Man Brengen Podcast aflevering #24 (Ray Klaassens)
Bedankt voor het lezen! Als je deze blog leuk vond dan kun je overwegen om me te volgen via Instagram of Facebook. Met name op de Facebook-pagina is nog weinig te doen, maar daar kun jij verandering in brengen door me daar te volgen 😉 De volgende blog is overigens al bijna klaar en gaat over seksuele behoeftes in periodes als deze.